İnsanı diğer çanlılardan ayran en temel yeti onun konuşmasıdır.Sosyal bir varlık olan insan zamanının büyük bir kısmını istek duygu düşünce alışverişinde bulunmak üzere konuşarak geçirir.
Bir insanın kendini ifade etmesi ve konuşma isteğinin altındaki temel dinamik o kişinin duygularıdır.Çocuklar içinde aynı kural geçerlidir.Konuşmadaki her hangi bir yetersizlik insanın dengeli ve doyurucu kişiler arası ilişki kurma gereksinimini engeller buda çocukta güvensizlik, içe kapanma sosyal izolasyon gibi bir dizi önemli sosyal problemlere yol açar.
Çocuğun gelişim evrelerindeki her hangi bir bozukluk ve engelleme konuşma bozukluğuna zemin hazırlayabilir.Çocuktaki iletişim ve konuşma yetersizliği ne yazık ki onun diğer gelişimsel özelliklerini de etkiler.Örneğin sosyal etkileşimlerini,bilişsel gelişimini,ve dolayısı ile uygun gelişimsel seviyeye ilerlemesini engeller Konuşma bozukluğu olan çocuk değişen duygusal durumları anlama ifada etme,ve kendini buna göre ayarlayıp uygun sosyal ve duygusal tepkiyi vermekte zorlanır.Böylece bu bozukluk çocuğu başka kişiler arası problemlere karşı yatkın hale getirir.
Diğer önemli bir nokta konuşma bozukluğu çocuğun ebeveynleri için istendik bir durum olmadığından ister istemez çocuk-ebeveyn etkileşimine yansıyıp çocuğu ihmal ve istismara yatkın hale getirebilir.
Konuşma bir çok organın eş zamanlı olarak eşgüdüm içinde çalışması ile oluşan bir süreçler toplamıdır. Konuşma çocukların sonradan kazandığı bir yetidir.
Konuşma bozukluğu,konuşmanın akıcılığının bozulması ve bazen de konuşmaya eşlik eden ve uygun olmayan vücut hareketlerinin varlığı ile karakterizedir.
Konuşma bozukluğu organik nedenlerle yada görevsel nedenlerle konuşmanın anlaşılmasını güçleştirecek biçimde değişkenlik göstermesi durumudur.(Enç,1974) Temel özelliği dinleyeni çocuğun ne söylediğinden ziyade nasıl söylediğine odaklanmaya yönlendirmesidir.
NEDENLERİ
1-Yapısal(organik) Nedenler
Üst dudak yarıklığı,damak yarığı,dudakların gereğinden ince veya kalın olması,dilin küçüklüğü,ve gereğinden fazla büyüklüğü,dilin ağız içindeki devinim yetersizliği, çenenin yapısı,çenenin deviniminin yetersiz olması ,çarpık dişler,dişlerin hiç olmaması,dil bağının çok uzun olması,dil ucunun küntlüğü,dil kasları ve sinirlerindeki bozukluk, yüksek damak yapısı,yada düz damak,küçük dilin yarıklığı,ve gereğinden küçük olması,ve bu konuşma organlarına eşlik eden sinirlerin fonksiyonlarını tam yapamaması
2-Görevsel Nedenler
konuşma organları sağlam olmasına rağmen görevlerini etkili bir şekilde yerine getirememektedirler.
İşitme özrü, zeka geriliği,yanlış öğrenme, yetiştiği ortamda konuşmanın engellenmesi,ihmal istismar,ruhsal sosyal çatışma,çocuğun düzgün konuşan özdeşim kurabileceği ve öykünebileceği rol modelinin olmaması ,organik beyin harsları,çocuğun yaşadığı travmalar, Ağır ve yıkımla seyreden aile ve evlilik problemleri yetersiz yaşam koşulları,
Araştırmalar fakirliği çocukları gelişiminde risk olarak göstermektedir.Uygun olmayan barınma,yetersiz beslenme,ebeveynin işsizliği,hem bakım vereni hem de çocuğu stres altına iter.bu her iki tarafın iletişimini baskı altına alır bu etkenler hem zekayı hem de dil gelişimini engeller.( Tüzün,1999)
ÇEŞİTLERİ
Konuşma bozuklukları artikülasyon bozukluğu,kekemelik ve gecikmiş konuşma olmak üzere üçe ayrılır.Konuşma bozukluğunun bütün çeşitlerinde hem alıcı dilde hem de ifade edici dilde kısıtlamalar ve gelişimsel gecikme mevcuttur.
Artikülasyon (eklemleme) bozukluğu:çocuğun gelişimsel olarak çıkarması beklenen konuşma seslerinin gelişimsel seviyesine uygun olarak çıkaramamasıdır.
Kekemelik:Ses ve hece tekrarı kelime tekrarı uzatma,kelimeleri parçalama durdurma,dolambaçlı konuşma ve konuşma esnasında bedende aşrı bir gerginlik gibi belirtilerin bir veya daha fazlası ile seyreden konuşmanın akıcılığında ve zamanlamasında görülen bir bozukluk
Gecikmiş Konuşma: Konuşmanın akıcılığı,anlamı ve kelime dağarcığındaki yetersizlikle karakterize olan normal gelişimsel evresinde çocuktan belenen bu yeteneklerinde gelişimsel çizgisinin altında bir seyir izlemesidir.
Bazı kaynaklarda konuşma bozukluğu konuşma ve dil (lisan)bozuklukları olarak da adlandırılmaktadır
Konuşma bozukluklarının hemen hepsinde bariz bir şekilde sınırlı kelime haznesi,dil bilgisel aktivitelerde hatalar,,kelime hatırlama ve cümle kurmada zorluklar, konuşulan kelime ve cümleleri işleme ve anlamadaki yetersizliklerle birlikte anlatımla ilgili güçlükler vardır.
Konuşma bozukluğunun nedeni ve çeşidi ne olursa olsun mümkün olan en kısa zamanda konuşma sağaltımına başlamak gerekir.(2-3-5-7yaşlarındaki geçici kekemeliğin dışında ) Çünkü çocuktaki konuşma güçlüğü çocuğun bütün kişiler arası ilişkilerini olumsuz yönde etkileyerek öz güven yetersizliği akademik başarısızlık,sinirlilik vb .başka problemlerin oluşmasına zemin hazırlar.
Konuşma ve lisan bozukluğu bozukluğun derecesine bağlı olarak çocuğun okul,arkadaş akademik başarı ve diğer sosyal etkileşimlerinde sıkıntıya yol açar
Konuşma tedavisi, aile ,konuşma terapisti ve çocuğun birlikte yaptıkları zahmetli bir yolculuktur.Ancak yolculuk ne kadar zahmetli ve yorucu olursa olsun bir çocuğun dünyasına girip onunla düşüp kalkmak ve onun kendine özgü benzersiz öğrenme serüvenine tanık olmak bir terapist ,için heyecan verici ve kendiliğinden ödüllendiricidir.